โดย…วสันต์ คงจันทร์
กรรมการผู้จัดการ modern property consultants
ที่ปรึกษาการลงทุนอสังหาริมทรัพย์ lineid: @m-property
1. ผลกระทบช่วงเกิดโควิด …หากย้อนไปก่อนเกิดโควิด-19 trend โลกมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญทั้งในด้าน economic change, tech change เกิดการ disruption ต่อหลายธุรกิจ การเกิดใหม่ของหลายธุรกิจ เช่น ธุรกิจ online ธุรกิจ delivery เป็นต้น และการเกิดโควิด-19 เป็นตัวเร่ง หลังจากนี้ยังจะพบกับการเปลียนแปลงสำคัญทางด้าน social change และต้องไม่ลืม environment change ที่เกิดขึ้นแน่ การขาดอาหารในยุคต่อไปจะเป็นเช่นไร นับว่าต้องติดตามจริงๆ หลังวิกฤติรอบนี้จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง
ความเห็นผม เอาเฉพาะพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับอสังหาฯ คือ ในด้านพฤติกรรมการอยู่อาศัย เช่น บ้าน คอนโดฯ ต้องปรับ products กันครั้งใหญ่
- ตลาดบ้านจัดสรร อาจต้องพื้นที่ทำงานรองรับ WFM ทั้งพื้นที่ทำงาน ทั้ง facility ในการทำงาน
- ตลาดคอนโดมิเนียม อาคารสูงน่าสนใจว่าจะปรับระบบลิฟท์อย่างไร พื้นที่ห้องที่เคยเล็ก ต้องมี function เสริมหรือไม่
- น่าสนใจว่าตลาดอาคารสำนักงาน ที่แม้จะมีกลุ่มลูกค้าส่วนใหญ่เป็นต่างชาติที่มาเช่าสำนักงานเพื่อทำธุรกิจในประเทศไทย จะเป็นอย่างไร
- ตลาดอสังหาฯ สำหรับชาวต่างชาติ ตลาดอสังหาฯ ผู้สูงวัย จะเป็นโอกาสสำคัญได้อย่างไร
- พฤติกรรมการกินอยู่ (ธุรกิจอาหาร) แนวโน้มการท่องเที่ยวปลอดภัย (โรงแรม) หลังจากนี้ไปจะปรับตัวอย่างไร
2. เรื่องใหญ่กว่าที่ต้องวางแผน คือ ผลกระทบหลังโควิด จากภาวะเศรษฐกิจที่อาจตกต่ำอย่างมากตามมา จะถึงขนาด great depression หรือไม่ ต้องใช้เวลาฟื้นตัวนานเท่าใด ความยากเข็ญของแท้ที่จะตามมา เนื่องจากผลกระทบไปทั่วโลก ตอนนี้ก็คาดการณ์กันว่า gdp จะติดลบประมาณ 5-6% พอๆ กับในปี 2540 แล้ว และยังอาจเลวร้ายกว่านี้ หากสกานการณ์ทั่วโลกยื้ดเยื้อ (บ้านเราอาจดูดี แต่ทั่วโลกยังแย่) เราไม่อาจฟื้นตัวคนเดียวได้
3. ธุรกิจโรงแรม
3.1 ธุรกิจโรงแรม ปกติเป็นธุรกิจที่มีความผันผวนสูง มีขึ้นมีลงอยู่เป็นระยะๆ เพียงแต่ไม่รู้ว่าเมื่อใด เพราะเป็นการลงทุนระยะยาว 10-20 ปี เลี่ยงไม่พ้นสถานการณ์ทำนองนี้ ถ้าย้อนหลังไป เช่น ปฏิวัติตอนปี 2557 น่้ำท่วมปี 2554 โรคซาร์ในปี 2549 เป็นต้น แต่อย่างไรเสีย การท่องเที่ยวประเทศไทย จะยิ่งเป็นเมืองน่าเที่ยว และเมืองน่าอยู่ยาว
หลังสถานการณ์โควิดรอบนี้ ตลาดจีนน่าจะกลับมาได้เร็วกว่าที่อื่น เพราะจีนเริ่มฟื้นตัวได้แล้ว (ถ้าไม่กลับไปแย่อีกรอบ แบบญี่ปุ่น) การท่องเที่ยวหรือธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับคนจีน น่าจะมาได้ก่อน
3.2 ตลาดจัดเลี้ยง อบรมสัมมนา ห้องสัมมนา กลุ่ม mice น่าสนใจว่าจะเป็นอย่างไร เนื่องจากตอนนี้ การสัมมนา อบรม ผ่านการถ่ายทอดสดด้วย social ต่างๆ ผุดยังกับดอกเห็ด ได้แต่หวังว่างานแต่งงานจะไม่ถึงขนาด live สดกัน ส่งแต่ซองมาก็พอในวันหน้า
3.3 ตลาดร้านอาหาร แต่เดิม delivery ก็เป็น trend สำคัญอยู่แล้ว โควิดมาเป็นตัวเร่ง บังคับการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมคน …จึงเป็นแนวโน้มที่หลีกเลี่ยงไม่ได้อย่างที่เห็นกัน ข้อสำคัญคือ หลังโควิดพฤติกรรมคนจะเป็นอย่างไร ตอนนี้เริ่มเคยชินกับสั่งอาหารมาทาน เริ่มเคยชินกับการทำอาหารทานเองที่บ้าน อุปกรณ์ก็จัดมาซะครบแล้ว ต่อไปถ้าเศรษฐกิจตกต่ำ อาจจำเป็นต้องใช้วิถีแบบนี้ต่อไป
(ธุรกิจนี้ก็ยังปัญหาก็คือ app สั่งอาหาร พวกนี้เอาเปรียบทั้งฝั่งเจ้าของร้านอาหาร (เก็บหัวคิวสูง 20-25%) และฝั่งลูกค้ามาก (ได้ของน้อยลง) รัฐช่วยจัดการที
ในอนาคตหวังว่าจะมี app รุ่นใหม่ออกมาแข่งขันที่เป็นธรรมมากขึ้น เก็บในอัตราถูกลง แต่ก็น่าจะยังคงเป็น trend แบบนี้ในอนาคต
ผลกระทบธุรกิจร้านอาหาร ยังขึ้นอยู่กับกลุ่มลูกค้า ระดับรายได้ วันเวลาด้วย กรณีหากเป็นลูกค้า business อาจยังจำเป็นต้องใช้ร้านอาหารแบบปกติ เช่น มื้อเที่ยง ….
กลุ่มที่่ใช้ delivery น่าจะเป็นกลุ่มชุมชนอยู่อาศัย (family) มากกว่าโดยเฉพาะมื้อเย็น ส่วนวันหยุด เสาร์-อาทิตย์ นิสัยคนไทย น่าจะยังออกไปหาสิ่งอำนวยความสะดวก ร้านอาหาร ศูนย์การค้า นอกบ้านอยู่ (ยิ่งช่วงนีอัดอั้นไว้นาน โควิดหายมา แน่นร้านแน่) แต่ที่กระทบจะสำคัญมาก คือ ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ ทีจะส่งผลต่อกลุ่มชุมชนอยู่อาศัย อาจจำเป็นต้องทำอาหารทานเองที่บ้านมากขึ้น เพราะลดต้นทุนจากภาวะเศรษฐกิจ
4. โอกาสทางธุรกิจ ก็มีทั้งในยามขาขึ้น และขาลง ท่ามกลางวิกฤติ โอกาสก็มาด้วยเสมอ
4.1 ธุรกิจบางประเภท เช่น อสังหาริมทรัพย์ พวกบ้าน คอนโดฯ ตอนนี้ภาพรวมอาจแย่ เจ้าของโครงการ ทำบ้านขาย คอนโดฯ ขาย อาจต้องเจ๊งกันอีกรอบ
4.2 แต่ก็ยังมีคนที่มีอาชีพที่รุ่งเรื่องในยามนี้ เช่น ธุรกิจ online ธุรกิจ delivery ตามทีเห็นกัน (ไม่รวมพวกหน้ากาก แฮลกอฮอล์)
4.3 สำหรับธุรกิจอสังหาฯ ท่ามกลางมหาวิกฤติ ย่อมมีมหาโอกาสเช่นกัน ธุรกิจบางอย่าง ตอนนี้กลับมารุ่งเรืองมาก
ที่น่าจะมาแน่ คือ ธุรกิจอสังหาฯ สำหรับชาวต่างชาติ หลังโควิด น่าจะรุ่งเรืองมาก เนื่องจากประเทศไทยน่าจะเป็นลำดับต้นๆ ของโลก ที่อาโควิดอยู่ ด้วยมาตรฐานระบบสาธารณสุขไทย (นี่ขนาด นักการเมืองบริหารจัดการแบบมั่วๆ แต่หมอเราจัดการเก่งมาก คนไทยส่วนใหญ่กลัวและร่วมมือดีมาก เราจึงเอาตัวรอดได้) ตอนนี้ชาวต่างชาติมีแต่ชื่นชม ดีใจที่ได้อยู่ในไทย อยากมาอยู่ประเทศไทย อสังหาฯ ขาย/เช่า ให้ชาวต่างชาติ น่าจะรุ่งเรื่องมากในยุคต่อไป
โดยเฉพาะชาวต่างชาติระดับกลาง-บน จะมาหาซื้อบ้าน คอนโดฯ ในเมืองไทยกันมาก เป็นบ้านพักในไทยไว้ เป็น second home, resort home, retirement home ต่างชาติเขาอยากมาอยู่ ก่อนหน้าโควิด เมืองไทยถือเป็น tourism medical hub, anti-aging พวกนี้คนไทยสุดยอดมาก ชาวต่างชาติมารักษาตัว มาทำฟัน ฯลฯ และท่องเที่ยวในไทย เพราะค่่าใช้จ่ายถูก คุณภาพสุดยอด ฯลฯ
ของจริงก็มีให้พิสูจน์ตอนโควิด หลังโควิดจะยิ่งแห่กันมา ธุรกิจโรงพยาบาล อสังหาฯ ชาวต่างชาติ อสังหาฯ ผู้สูงวัย ฯลฯ น่าจะได้รับความนิยมอย่างมากจากทั่วโลก ” the world’s best place to retire” ไม่ไกลเกินเอื้อม
